Biodiversiteit? Wat is dat?
Biodiversiteit gaat over de variatie aan dieren- en plantensoorten op aarde. Door klimaatverandering, maar ook het ingrijpen van de mens, hebben steeds meer dieren- en plantensoorten het moeilijk. Een grote variatie is belangrijk voor een gezond en veerkrachtig ecosysteem: gezonde lucht, bodems, planten, dieren en mensen. Lees hier wat je zelf kunt doen om de biodiversiteit te versterken.

Tip 1. Wip tegels uit je tuin
Je hebt vast al eens gehoord over ‘tegelwippen’, het verwijderen van tegels uit je tuin en deze vervangen door planten, bomen en struiken. Door het vergroenen van je tuin stimuleer je de biodiversiteit. Je vergroot het leefgebied voor bijen, vlinders en andere dieren. Een extra voordeel is dat bomen en planten zorgen voor verkoeling in de zomer, terwijl ze in de winter de wind breken en warmte vasthouden.

Wie wipt de meeste tegels? Gemeente Zeist maakt er een wedstrijd van. We strijden tegen Woerden en Houten. Dat laten we toch niet op ons zitten. Doe mee! 

Tip 2. Plant inheemse soorten
Inheemse soorten zijn planten die hier al heel lang voorkomen en het goed doen in ons klimaat. Als je verschillende van deze inheemse soorten in je tuin of op je balkon zet, doe je de bijen, allerlei insecten en kleine spinnetjes een groot plezier. Nuttige diertjes voor de bestuiving van diverse planten, die vaak ook nog eens als voedsel voor de vogels dienen.

Een Heuvelrugtuin bestaat voor het grootste deel uit inheemse soorten. Op www.jouwheuvelrugtuin.nl staat veel informatie om je op weg te helpen zoals een lijst met geschikte planten, een checklist en nog veel meer hulptips.

Tip 3. Maak een diertjeshotel
Met een diertjeshotel help je insecten, egels en vogels aan een plekje om te schuilen, te slapen en zich voort te planten. Je kunt kant en klare insectenhotels, egel- en vogelhuisjes kopen, maar je kunt ze natuurlijk zelf maken. Rommelige hoekjes met een stapeltje snoeiafval of oude dakpannen zijn ook fijne schuilplaatsen. Als je niet te vaak opruimt, hebben kleine dieren daar veel plezier van en houd jij meer tijd over om van je tuin te genieten.

Tip 4. Creëer een extra tuin op je dak 
Naast het vergroenen van je tuin kun je ook je dak beplanten. Steeds vaker zie je planten als dakbedekking op huizen, garages of kleine bouwwerken zoals schuurtjes en kippenhokken. De meest bekende vorm van zo'n groen dak is een sedumdak, dat bestaat uit vetplanten. 

De planten op een groen dak houden veel vocht vast en dat zorgt in de zomer voor verkoeling. Bijkomend voordeel is dat een groen dak water beter opneemt. Het vertraagt de afvoer van water naar het riool en zuivert regenwater. Hierdoor blijft het grondwaterpeil stabiel en voorkom je dat je riool overbelast raakt. Regelmatig zijn er acties waarbij je subsidie kunt krijgen voor de aanleg van zo’n dak.

Tip 5. Adopteer samen met je buren saai groen 
Kijk je uit op een eentonig stukje gemeentegrond waarvan je denkt, dat kan toch veel gevarieerder? Het is mogelijk om samen met je buren een stuk gemeentegrond te adopteren en er iets moois van te maken. Afhankelijk van de plek en de grootte kun je denken aan een bijenoase, een groene ontmoetingsplek of een natuurlijke speelplek.

Je hoeft het niet alleen te doen. Team Groene Makelaar helpt je graag verder. Ze zorgen voor afstemming met de gemeente. Bovendien zoeken ze mee naar financiering om een mooi groen ontwerp te maken en uit te voeren.

Tip 6. Haak aan bij Heel Zeist Telt Mee
Het werkt inspirerend om te weten welke soorten er allemaal (nog) wél in je tuin wonen. Als veel mensen dat tegelijk doen, verzamelen we veel nuttige informatie. Bijvoorbeeld welke maatregelen helpen en wat er nog nodig is. In 2024 ontdekten inwoners van Zeist in een maand 1.400 verschillende plant- en diersoorten.

Doe mee met Heel Zeist Telt Mee! Bezoekerscentrum de Boswerf, gemeente Zeist, het Wereld Natuur Fonds en Waarneming.nl  roepen alle inwoners van gemeente Zeist op om in de maand juni zoveel mogelijk wilde dieren te vinden in hun tuin, buurt of schoolplein. Tellen doe je met de gratis app ObsIdentify. 

Ga naar de kick-off op zondag 1 juni van 13:00 tot 16:00 uur op bezoekerscentrum De Boswerf in Zeist. Dorpsecoloog David van der Veen vertelt over de biodiversiteit in Zeist en je kunt workshops volgen over natuurfotografie en soortenkennis. Toptellers delen hun tips! Kinderen kunnen gratis meedoen aan een activiteit met de Hommelkoningin en meer leren over wilde bijen.

Voor scholen is er een Heel Zeist Telt Mee lespakket.

Tip 7. Lees het boek Mijn 1000 soortentuin
De Utrechtse bioloog Luc Hoogenstein ging de uitdaging aan om binnen een jaar 1000 soorten in zijn tuin waar te nemen. Het werden er veel meer, hij vond wel 1500 soorten in zijn gewone stadstuin! Hij schreef er een leuk boek over, Mijn 1000 soortentuin.

Het boek is een leuk verhaal over soorten zoeken, met een praktische handleiding om zelf zoveel mogelijk soorten in je eigen tuin te vinden. Ga aan de slag met de zoekkaart die in het boek is opgenomen en vind de eerste 100 soorten in jouw eigen tuin of op je balkon! Dan smaakt het vanzelf naar meer.

Leen het boek van iemand of koop het bij een lokale boekhandel.

Tekst: Carol Dohmen
Beeld: Palle Knudsen

Over de auteur
Dit stuk werd geschreven door Carol Dohmen. Carol werd in de jaren tachtig in Wageningen opgeleid als groene ingenieur. Als landbouwkundige leerde ze hoe je aan natuurlijke systemen kunt sleutelen, maar in de praktijk ontdekte ze dat je veel beter met de natuur kunt samenwerken. 

Na een aantal jaren in het buitenland streek ze neer in Austerlitz. Ze sloeg een nieuwe weg in en werd van groene ingenieur een groene schrijver. Met liefde en passie sleutelt ze nu aan verhalen voor opdrachtgevers als Samen Duurzaam Zeist en Stichting Stadslandbouw Zeist. Daarnaast schrijft ze voor De Nieuwsbode en ontwikkelt samen met haar partner een kleine voedselbosrand vlakbij huis.